158-1

Mijn eerste kennismaking met Borga was op een zonnige dag waarop de plaatselijke loonwerker wegens grote drukte deze keer de Borga pers had meegenomen. Op mijn vraag: “is dat wat, zo’n Borga ?” kreeg ik als antwoord: “Jongen, Borga persen zijn zo goed dat de firma tenonder is gegaan aan zijn eigen succes. Wie een borga pers heeft koopt geen nieuwe omdat ze een leven lang mee gaan”.
Enkele jaren later kwam er een K-460 op mijn pad, na vele jaren wilde loonbedrijf Wierda wel afscheid nemen van hun Borga. Hierbij kreeg ik ook een handleiding en onderdelenboek. Na diverse verzoeken van andere Borga-eigenaren heb ik de handleiding geplaatst op internet zodat deze te kopieren zou zijn. Dit was de start van www.borga-appingedam.nl . Het bleek al gauw te functioneren als aanspreekpunt voor vele Borga zaken.
En dan……vraag je je wel eens af: de fabriek is failliet, waar zijn de tekeningen gebleven? Waar zou de eerste Borga pers zijn gebleven ?
Mijn ervaring was en is dat er nog veel aan documenten (en onderdelen) is maar dat veel mensen liever niet willen delen met anderen, uit angst voor internet of omdat ze niet de behoefte behoefte voelen om kennis te bewaren voor volgende generaties.
Praktijk is helaas dat na overlijden door de nabestaanden alles wordt weggegooid, men kent de waarde niet of men denkt: “hier heeft toch niemand interesse voor”
Mijn zoektocht naar informatie over de Borga persen kwam in een stroomversnelling na het overlijden van Dhr. Thom Meijer (Meijer Holland – Ten Post) en de verkoop van zijn bedrijf aan Fa. Janssen & Heuning.
Na een korte email gaf interim-manager Albert Waarsing aan dat het me in overleg was toegestaan alles van Ter Borg & Mensinga’s machinefabriek af te voeren. Dit afvoeren begon met de inhoud van de tekeningenkast, daar kwamen de tekeningen van de persen tevoorschijn. Hier kwamen ook een kaartenbak en vele informatiemappen tevoorschijn.
Hierbij was ook de map met tekeningen van de 158-1, de eerste Borga pers. En weer denk je dan: “zou die 158-1 er nog zijn?”
Totdat er in 2016 een berichtje kwam van dhr. Meeuwes uit Uithuizermeeden, “we hebben hier een Borga pers staan met het nummer 158-1, komt u gerust eens langs.
Na aankoop is de pers opgeknapt en te zien geweest op de Agriclassic 2017 te Assen.
De pers wordt niet meer gebruikt maar is nu voor shows en agrarische dagen bedoeld.

Voor degene die nu denkt:”waar zijn de andere persen met nr. 1 gebleven?” De K-460 nr. 1 staat Bosma te Ens. De K-450 nr. 1 heeft zijn eerste jaren gedraaid bij Cruiming te Kommerzijl, we hebben een map met aanpassingen hier liggen maar de pers zelf is nog niet gevonden.

De 158-1 is vrijwel geheel handgemaakt. Onderdelen van gietijzer komen er niet op voor. (behalve de tandwielkast die van latere datum is)

Deze pers heeft in zijn eerste jaren met draadknopers gedraaid bij loonbedrijf Nederend te Hijken.